UCM, Netanyahu ve Galant Hakkında Yakalama Kararı Talebini Araştırıyor
Uluslararası Ceza Mahkemesi (UCM) Ön İnceleme Dairesi, İsrail'in Başbakanı Binyamin Netanyahu ve Savunma Bakanı Yoav Gallant hakkında bir "yakalama kararı" çıkartılması için yapılan başvuru çerçevesinde 64 kişi, kuruluş ve ülkeden gelen beyan talebini kabul etti.
Beyanların Kapsamı
UCM'nin resmi internet sitesinde yayımlanan bildiriye göre, İsrailli yetkililer hakkında yargı yetkisi bulunup bulunmadığına ilişkin yazılı beyan talep edenlerin sayısı 64 olarak belirlenmiştir. Bu kişiler ve kuruluşlar, UCM'nin Netanyahu ve Gallant konusunda yürütme yetkisine sahip olup olmadığını değerlendirmek üzere görüş bildirecekler.
Kabul Edilen Ülkeler
UCM'nin başvurusu doğrultusunda beyanlarda bulunmak üzere onay alan ülkeler arasında ABD, Almanya, Filistin, Norveç, Macaristan, Çek Cumhuriyeti, İrlanda, İspanya, Brezilya, Arjantin, Güney Afrika, Bangladeş, Bolivya, Kolombiya, Şili, Meksika (ortaklaşa) ile Komorlar Birliği, Demokratik Kongo Cumhuriyeti ve Cibuti yer alıyor. Daha önce izin alan İngiltere ile birlikte toplam sayı 20'ye ulaşıyor.
Bireysel Beyanlar
İslam İşbirliği Teşkilatı ve Arap Ligi gibi kuruluşların da görüş bildireceği belirtilirken, ABD'li Cumhuriyetçi Senatör Lindsey Graham ve çok sayıda akademisyenin bireysel olarak bu sürece katılacağı ifade ediliyor. Beyanlar, 10 sayfa ile sınırlı tutulmakta ve 6 Ağustos'a kadar UCM'ye sunulması gerekmektedir.
İngiltere’nin İlk İtirazı
İngiltere, 10 Haziran 2024'te kayda değer bir girişimle, UCM'ye yazılı bir beyanla başvuruda bulunarak, Filistin'in Oslo Anlaşmaları gereği İsrail vatandaşları üzerinde cezai yargı yetkisi olmadığını öne sürdü. UCM, 27 Haziran 2024’te bu talebi kabul ederek, yazılı görüşlerin 12 Temmuz'a kadar sunulması talimatını verdi.
Devam Eden Tartışmalar
İngiltere'nin UCM’ye yapmış olduğu bu girişim, mevcut Filistin soruşturmasını yavaşlatma potansiyeli taşıdığı yönünde eleştiriler alıyor. Dönemin Başbakanı Rishi Sunak, bu sürecin Gazze'deki duruma yardımcı olmayacağını söylemişti. Ancak 6 Temmuz'da görevi üstlenen yeni Başbakan Keir Starmer’ın, Netanyahu ve Gallant hakkında yakalama kararına karşı çıkmayı istemediği gündeme geldi.
UCM'ye Beyanda Bulunma Usulü
UCM Muhakeme Kurallarının 103. maddesi uyarınca, yargılamanın her aşamasında, gerekli gördüğünde bir devlet, kuruluş veya bireyin beyan verme hakkı bulunuyor. "Amicus Curiae" olarak ifade edilen bu yöntem, dava hakkında bilgi içeren beyanlar sunmayı kapsamaktadır ve bağlayıcı olmayan tavsiye niteliğindedir. UCM, daha önce farklı davalarda bu usulü uygulamıştır.