TCMB'nin Sadeleşme Adımları
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’nın (TCMB) geçen hafta açıkladığı kapsamlı sadeleşme adımlarının zorunlu karşılık ve komisyon uygulamalarına yönelik talimatını bankalara gönderdiği öğrenildi. BloombergHT’de yer alan habere göre, bankalara gönderilen yazıda yabancı para yükümlülükleri için tesis edilen zorunlu karşılıklar üzerinden komisyon alınacağının belirtildiği hatırlatıldı. Talimatta komisyon uygulamasında kur korumalı hesapların yenilenmesi ve TL’ye geçişi ile TL’nin payının artırılmasına dönük önlemler alınacağı uyarısına da vurgu yapıldı.
Komisyon Uygulamaları
“Kur/fiyat koruma desteği sağlanan hesaplar için TCMB’ce belirlenen koşullara göre farklılaştırılmak üzere yıllık yüzde 8, belirlenen Türk lirası payına göre farklılaştırılmak üzere yıllık yüzde 3 oranında komisyon uygulamasına geçilmiştir” ifadelerine yer verildi. Yenileme ve TL payından alınacak komisyon oranına temel teşkil edecek oranlar ise yüzde 100’ün üstü ve altı olarak belirlendi. Buna göre yenileme ve TL’ye geçiş oranında yüzde 100’ün altında olan bankalar ve yüzde 85’in altında kalan katılım bankaları yüzde 6’nın üzerinde komisyon ödemiş olacak. Bu hedeflerin üzerinde olan bankalar için ise oranı yüzde 0’a kadar indirmek mümkün olacak. TL payına göre komisyon da en yüksek yüzde 3 olacak, hedefin üzerine çıkılması halinde 0’a kadar indirilebilecek.
İstisnalar
Mevduat tutarı 500 milyon liranın altında kalan bankalar istisna tutuldu. Bunun dışında talimatta zorunlu karşılık komisyon uygulamasının TL payına geçiş oranında nasıl hesaplanacağına dair detaylar da yer aldı. Buna göre gerçek kişiler için 4 hafta önceki TL payı oran değişimi yüzde 3,5’in altında kalan geçişlerde bankaya yüzde 2, tüzel kişiler için ise 18 Ağustos 2023’te hesaplanan payın altında kalan bankalardan yüzde 1 komisyon kesintisi yapılacak. Yenileme ve TL’ye geçiş konusunda uygulanacak komisyondan, vadesi gelen mevduat tutarı 500 milyon liranın altında kalan bankalar istisna tutuldu.
Bunun dışında, gerçek kişiler için Türk lirası pay hesaplamasında payda kısmı 15 milyar Türk lirasının altında olan bankalar ve tüzel kişiler için Türk lirası pay hesaplamasında payda kısmı 10 milyar Türk lirasının altında olan bankalar da uygulamada istisna tutuldu. Ayrıca talimatta katılım bankaları için gerçek kişi Türk lirası payı artış hedefi 3,5 yüzde puan yerine 1,75 yüzde puan olarak uygulanacağı da karara bağlandı. Ancak istisnadan faydalanabilecek banka sayısının çok sınırlı olduğu belirtiliyor.
