Bitcoin ve diğer kripto paraların finansal istikrara yönelik riskleri, merkez bankalarını alternatif araçlar araştırmaya yönlendiriyor
Kripto para birimleri, geleneksel para birimlerinden farklı olarak merkezi bir otorite tarafından kontrol edilmiyor ve bu durum finansal istikrara yönelik potansiyel riskleri beraberinde getiriyor. Bu nedenle, merkez bankaları kendi dijital para birimlerini çıkarma çalışmalarına hız veriyor. Merkez bankası dijital para birimleri (CBDC'ler), merkez bankalarının kontrolünde olan ve geleneksel para birimlerine benzer özelliklere sahip dijital para birimleridir. CBDC'ler, kripto para birimlerinin volatilitesini azaltabilir ve geleneksel ödeme sistemlerinin verimliliğini artırabilir.
Merkez bankalarının CBDC çalışmaları
Merkez bankaları dünya genelinde CBDC'ler üzerinde farklı çalışmalar yürütüyor. Bazı merkez bankaları pilot çalışmalara başlarken, bazıları henüz CBDC'ler konusunda karar vermemiştir. Ancak, merkez bankalarının dijital para birimleri üzerindeki çalışmalarının önümüzdeki dönemde de devam etmesi bekleniyor. G20 ülkelerinden 19'u merkez bankası dijital para birimi geliştirmeye yönelik çalışmalarda ileri aşamaya gelirken, 11 ülke dijital para birimini tamamen piyasaya sürmüştür. Çin ise dijital yuan projesiyle öncülük ediyor ve yaklaşık 260 milyon kişiye ulaşan bir pilot uygulama gerçekleştiriyor.
Türkiye'de durum
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) öncülüğünde yürütülen Dijital Türk Lirası Projesi'nin birinci faz çalışmaları başarılı bir şekilde gerçekleştirilmiştir. TCMB, 2023 yılında geniş katılımlı pilot testlere geçmeyi planlamaktadır. Dijital Türk Lirası'nın ikinci faz hazırlıkları ise devam etmektedir.