Kiralara Gelen Sınırlama ve Kredi Kısıtlamaları Konut Piyasasını Etkiliyor
Kiralara gelen sınırlama, kredi kısıtlamaları ve mevduat cazibesi konutu yatırım aracı olmaktan uzaklaştırıyor. İkinci el piyasada ilan sayısı artarken, konutlara alıcı bulmak zorlaşıyor. Ülke genelinde son bir yılda ortalama konut pazarlama süresi 60 günden 86 güne, İstanbul’da 61 günden 91 güne çıktı.
İkinci El Konutta Pazarlama Süresi Uzadı
Gayrimenkul değerleme platformu Endeksa’nın araştırmasına göre, ikinci el konutta ortalama pazarlama süresi ülke genelinde son bir yılda yüzde 43, İstanbul’da yüzde 49 uzadı. Türkiye genelinde Eylül 2022’de ilandaki satılık ev ortalama 60 günde sahibini buluyordu, bu yıl eylülde 86 güne çıktı. İstanbul’da ise pazarlama süresi 61 günden 91 güne ulaştı. İkinci elde satılık ilan sayısı ise geçen yılın aynı dönemine göre yaklaşık yüzde 12 artış gösterdi.
Kiralık Piyasasında Süre Kısalırken Satış Piyasasında Uzadı
Satılık evde pazarlama süresinin uzadığını, kiralıkta ise kısaldığını belirten Endeksa Kurucu Ortağı ve Genel Müdürü Görkem Öğüt, kiraya vereceklerin normalden daha kısa sürede kiracı bulduğunu, fakat satıcıların alıcı bulmakta zorluk çektiğini belirtiyor.
Kira Artışları ve Kredi Kısıtlamaları Konut Piyasasını Etkiliyor
Kira artışlarına gelen sınırlama, konut kredi musluklarının kısılması ve mevduatın cazibesi ikinci el konut piyasasında dengeleri değiştirdi. Kiradaki yüzde 25 zam sınırı nedeniyle kimi ev sahipleri evlerini satışa çıkardı, kiralama amaçlı alımlar da azaldı. Konut kredi faizlerindeki artışa ek olarak ikinci evini alacaklara kredi imkanlarının kısıtlanması alıcılara fren yaptırdı. Son dönemde bir de mevduatın getirisi kira gelirini aşınca konutu yatırım aracı olarak görenler azaldı.
Airbnb Düzenlemesi ve Kısa Dönem Kiralama
Kısa dönem kiralama için yapılan düzenleme de konut piyasasında etkisini gösterdi. Düzenlemeye göre; konutların turizm amaçlı kiralanabilmesi için izin belgesi alınacak, ayrıca izin için tüm bina sahiplerinin onayı gerekecek. Bu düzenleme, kısa dönem kiralama yapılan evlerin uzun dönem kiraya verilmesine veya satışa çıkmasına neden oldu. Bu da hem kiralık hem de satılık konut arzını etkiledi.
Fiyatlarda Artış Gözleniyor
Endeksa’nın raporuna göre 2023 yılı 3. çeyrek sonu itibarıyla Türkiye genelinde yıllık fiyat artışı yüzde 109 olurken, ortalama metrekare fiyatı 23 bin TL’yi aştı. İstanbul’da konut fiyatları bir yılda yüzde 93 artış gösterdi ve ortalama metrekare fiyatı 34 bin 856 TL oldu. Ülke genelinde konut kira fiyatlarında bir yıllık değer artışı ise yüzde 136 seviyesinde gerçekleşti.
