Kemik Erimesi ve Beslenme
Tıp literatüründe kemik erimesi, osteoporoz olarak bilinir. Kemik yoğunluğunun azalması ve kemiklerin zayıflaması olarak bilinen kemik erimesi, sırt ve bel ağrıları, sırtta kamburlaşma, sinsi ilerleyen ağrılar, boy kısalması, kemik kırıkları ve şekil bozuklukları ile kendini gösteren bir rahatsızlıktır.
Diyetisyen Şeyma Uzun, sinsi başlayan osteoporozun genel olarak kemik kırıkları oluşana kadar belirti vermeyen bir hastalık olduğunu söyleyerek, erimeye yol açan faktörleri ve besinleri okuyucuları ile paylaştı.
Kemik Erimesi Riskini Artıran Faktörler
- Yaş: Yaşlandıkça kemik erimesi riski artar. Özellikle menopoz sonrası kadınlar için risk daha yüksektir.
- Cinsiyet: Kadınlarda kemik erimesi riski erkeklere göre daha yüksektir.
- Aile geçmişi: Ailesinde osteoporoz öyküsü olan kişilerde risk daha yüksektir.
- Dengesiz beslenme: Kalsiyum ve D vitamini eksikliği kemik sağlığını olumsuz etkiler.
- Sedanter yaşam tarzı: Hareketsiz bir yaşam tarzı kemik sağlığını olumsuz etkiler.
- Sigara ve alkol tüketimi: Sigara içmek ve aşırı alkol tüketimi kemik erimesi riskini artırabilir.
- Zayıf vücut yapısı: Düşük vücut ağırlığı ve zayıf kemik yapısı kemik erimesi riskini artırabilir.
- Hormonal değişiklikler: Özellikle menopoz sonrası kadınlarda hormon seviyelerindeki değişiklikler kemik erimesine neden olabilir.
- Kortikosteroid kullanımı: Uzun süreli kortikosteroid kullanımı kemik erimesi riskini artırabilir.
- Bağışıklık sistemi sorunları: Romatoid artrit, lupus gibi bağışıklık sistemi sorunları kemik sağlığını olumsuz etkiler.
Kemik Sağlığı İçin Beslenme Önerileri
Kemik erimesinden korunmak için düzenli egzersiz yapmak, dengeli beslenmek (özellikle kalsiyum ve D vitamini alımına dikkat etmek), sigara ve aşırı alkol tüketiminden kaçınmak, düşme riskini azaltmak önemlidir. Ayrıca, kemik erimesi riski taşıyan kişilerin düzenli doktor kontrolleri yapması ve gerekirse kemik yoğunluğu testi yaptırması önerilir.
Kalsiyum, D vitamini, K vitamini, magnezyum ve fosfordan zengin besinler düzenli tüketilerek kemik sağlına olumlu yönde katkı sağlanabilir. Süt, peynir ve yoğurt gibi kalsiyumdan zengin besinler ilk akla gelen besinler olsa da sadece bunlarla sınırlı kalmamak önemlidir. Balık grubundan ton balığı, sardalya, somon gibi gri etli balıklar ve omega-3 yağı yüksek balıklar kalsiyum ve D vitamininin iyi kaynaklarındandır. Brokoli, lahana ve şalgam kalsiyum yönünden zenginken; domates, ıspanak, enginar, bamya, patates, kuru üzüm, greyfurt, portakal, muz ve papaya potasyum, K vitamini ve C vitamini yönünden zengindir.
Kahve, çay ve kola gibi kafeinli içeceklerin aşırı tüketimi kemik erimesine yol açabilir. Ayrıca, çok yağlı ve sodyum oranı yüksek besinlerden uzak durulması gerekmektedir. Proteinin aşırı tüketimi de kemik erimesini artırabilir.
