Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, ülkenin ilk nükleer santralini inşa edip etmeme kararını vermek için referanduma gidileceğini duyurdu.
Cumhurbaşkanı Tokayev referandum tarihinin daha sonra belirleneceğini sözlerine ekledi. Kazak hükümeti yeni enerji üretim kapasitesine duyulan ihtiyacı öne sürerek bu fikri uzun süredir tartışıyordu. Tesis için güneydoğu Almary bölgesinde planlanan bir yer bile şimdiden belirlenmiş durumda.
Santrali Rusya yapacak ama karşı çıkanlar var Santrali de Rusya'nın yapacağı düşünülüyor. Bunun için Rosatom şirketinin adı geçiyor. Ancak bazı aktivistler, güvenlik kaygıları ile bu fikre karşı çıkıyor. Kazakistan tarihte Sovyetlerin nükleer silah test ettiği bölge oldu hep ve bu nedenle ülkede hala radyoaktivitesi yüksek olan kullanılamaz alanlar mevcut. Tokayev ise her iki bakış açısının da farkında olarak şunu söylüyor: "Bir yandan dünyanın en büyük uranyum üreticisi olan Kazakistan'ın kendi nükleer enerji kapasitesine sahip olması gerekir. Öte yandan birçok vatandaşın ve bazı uzmanların nükleer santrallerin güvenliği konusunda endişeleri var."
Tokayev: Ülkenin Ekonomik Seyri Değişiyor
Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Parlamento’nun yeni yasama yılının açılış töreninde, geleneksel halka sesleniş konuşmasını yaptı. Bu sene “Adil Kazakistan’ın Ekonomik Seyri” başlığını taşıyan halka seslenişinde Tokayev, dünyadaki mevcut zor jeopolitik durumu dikkate alarak ülkenin yeni ekonomik politikasını gözden geçirdiklerini belirtti.
Tokayev, yeni ekonomi politikasındaki uzun vadeli öncelikler yerine tüm hedeflere üç yıl içinde ulaşmayı tercih ettiklerini söyledi. Mevcut aşamada en önemli görevin ülkenin ekonomik olarak kendi kendine yeterliliğini sağlamak olduğunu kaydeden Tokayev, bunun için imalat sektörünün gelişimine öncelik verileceğini vurguladı.
Tokayev, “Yer altı kaynaklarımızdan, insan sermayemizden, ürünlerimizden, yani 'yerli değer' denilen her şeyden en iyi şekilde yararlanacağız.” ifadesini kullandı. Ülkede yeni yer altı kaynaklarının keşfedilmesine yönelik çalışmaların artırılmasının önemine işaret eden Tokayev, 2026 yılına kadar jeolojik araştırma alanlarını 2 milyon 200 bin kilometrekareye çıkarma konusunda hükümetin görevlendirildiğini bildirdi.
Tokayev, savunma sanayisi sektörünü de kapsamlı bir şekilde güçlendireceklerini belirterek “Ordumuza zırhlı araçlar, insansız hava araçları ve modern hafif silahlar dahil olmak üzere yüksek teknolojiye sahip silah ve askeri teçhizat sağlanmalı.” diye konuştu.
Bunun yanı sıra yerli tarım sektörünün de büyük potansiyeli olduğunu aktaran Tokayev, “Stratejik hedefimiz Avrasya kıtasının önde gelen tarım merkezlerinden biri olmak. Hedefimiz üç yıl içinde tarım sanayisinde işlenmiş ürünlerin payını yüzde 70’e çıkarmak.” dedi.
Tokayev, ülkenin transit ve lojistik potansiyelinin tam olarak hayata geçirilmesinin stratejik önem taşıdığına dikkati çekerek “Dünyada yeni bir ekonomik coğrafyanın oluşumuna tanık oluyoruz. Çin’den Avrupa’ya, Rusya’ya ve Orta Asya’ya ve tersi yönde ticaret akışında hızlı bir büyüme öngörülüyor.” değerlendirmesinde bulundu.
Kazakistan’ın kuzey ile güneyi, batı ile doğuyu birbirine bağlayan kavşak noktasında yer aldığına işaret eden Tokayev, “Bu bize geniş perspektifler sunan büyük avantajımızdır. Kazakistan, Avrasya’da bir geçiş merkezi olarak konumunu güçlendirmeli.” diye konuştu.
Dolayısıyla bölgenin “transit gücü” olmayı yeni bir stratejik görev olarak belirlediklerini kaydeden Tokayev, bu bağlamda Trans Hazar Uluslararası Ulaşım Rotası'nın önemli rol oynadığını vurguladı.
Tokayev, söz konusu ulaşım koridorunun geçtiği Türkiye, Azerbaycan, Gürcistan ve Çin ile çabaların birleştirilmesi gerektiğini ifade etti.
Cumhurbaşkanı Tokayev öte yandan turizm, yapay zeka, medya, sinema ve müzik gibi alanlarda ülkenin potansiyelinin kullanılarak ekonomiye katkı sağlanmasına öncelik verilmesi gerektiğinin de altını çizdi.
Kazakistan’da her yıl 400 binden fazla çocuğun dünyaya geldiğini, yıl sonunda ülke nüfusunun 20 milyonu bulacağını kaydeden Tokayev, “Nüfusun yaklaşık üçte biri gençlerden oluşuyor. Bundan sonraki görev mevcut demografik eğilimleri avantaja çevirmek.” diye konuştu.
Tokayev, söz konusu yeni ekonomik reformlar doğrultusunda 2029 yılına kadar ulusal ekonominin büyüklüğünü 450 milyar dolara ulaştırmayı hedeflediklerini belirtti.
