İslam Toplumunda Kırk Sayısının Önemi
İslam toplumunun günlük yaşamında en çok kullanılan sayıdır. İçinde kırk sayısı geçen isim ve deyimlerin bazıları şunlardır: Kırkpınar, Kırk haramiler, Kırk-ikindi yağmurları, Kırk dereden su getirmek, Kırk bir kere maşallah, Kırk ev kedisi, Kırk para, Kırk yılın başı, Kırk yılda bir, Kırk yıllık dost, Kırk katır mı, kırk satır mı, Bir fincan kahvenin kırk yıl hatırı var.
Kırk sayısının özel ve uğurlu bir sayı olduğuna, bazı tabiat varlıklarını temsil ettiğine çok eski çağlardan beri inanılır. Dinde, matematikte, astronomide, astrolojide, edebiyat ve tasavvufta ayrı ayrı anlamları vardır.
Kırk sayısı eski Mısırlılarda gök varlıklarının kendi yörüngeleri üzerindeki dönüm sürelerini gösterir. Tevrat'ta da insanın yaş dönemlerini belirtir. Muhtemelen 'kırkından sonra azmak' veya 'kırkından sonra saz çalmak' deyimleri de buradan kaynaklanır.
Eski doğu ülkelerinde, Hindistan'da ve Türklerde büyük önem taşıyan kırk sayısı sonradan İslam inançları içerisine girdi. Kırk sayısı Kuran'da ve onun hükümlerine dayanan hadislerde de geçer. Bunların biri de insanın 40 yaşında olgunlaşması ile ilgilidir: Hz. Muhammed (sav)'e 40 yaşında Peygamberlik verilmesi. İslam dininin doğuşu sırasında ona ilk bağlananların kırk kişi olması. İnsanın malının kırkta birini zekât olarak vermesi de bununla ilgilidir. Kadınlarda hamileliğin 40 hafta sürmesi de bu sayının kutsallığına olan inancı geliştirdi.
Doğum yapmış kadınların çocukları ve ölüler için doğumdan ve ölümden sonra, 40 gün geçmesi daha sonra şerbet ve lokma dağıtılması ile 'kırkı çıkmak' deyiminin kullanılması da 40 sayısının özelliğine olan inançla ilgilidir.
Ayrıca, İnsanlar tarafından Nuh tufanının 40 gün süren yağmurlardan sonra oluştuğuna, Allah'ın Hz. Âdem’in çamurunu 40 gün yoğurduğuna, Dünyanın sonu yaklaştığında Mehdi'nin kıyametten önce 40 yaşında ortaya çıkacağına ve kırk yıl yeryüzünde kalacağına inanılır. 41 ise Arapça ’da çokluk anlamına geldiğinden, bu cümlenin bundan kaynaklı olarak kullanıldığı düşünülür. 'Kürşad ve 40 çerisi' efsanevi hikâyesinden geldiği de düşünülmektedir. *40 sayısının önemi düşünüldüğünde; 41 kere maşallah cümlesinin, '40 kere maşallah' ya da '40 bin kere maşallah' cümlesinden değişerek bugüne ulaştığını savunanlar da var.
