İran Destekli İslami Cihad Örgütü Nedir ve Gücü Ne Kadar?
Gazze'de 17 Ekim'i 18 Ekim'e bağlayan gece hedef alınan ve en az 500 Filistinlinin hayatını kaybetmesine neden olan hastane saldırısının ardından uluslararası kamuoyunun gözleri İsrail'e çevrildi. İsrail ise suçlamaları reddederek saldırıdan Gazze merkezli silahlı İslami Cihad Örgütü'nün sorumlu olduğunu iddia etti. Peki İran destekli İslami Cihad Örgütü nedir, gücü ne kadar?
Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa Birliği tarafından "terör örgütü" olarak tanımlanan Filistin İslami Cihad Örgütü, İsrail devletine karşı "silahlı İslami direniş" hareketi olarak 1981'de kuruldu. Temelleri Gazze İslam Üniversitesi öğrencileri tarafından atılan grup, 2007'den bu yana Gazze Şeridi'ni yöneten Hamas ile yakın bir çizgide duruyor. Hamas'ın ardından ikinci en güçlü silahlı direniş grubu olarak biliniyor.
Her iki örgüt de Mısır'da doğan ve sonrasında Arap coğrafyasına yayılan "Müslüman Kardeşler" hareketinden koptu. Geçmişte zaman zaman İsrail karşısındaki büyük savaşlarda iki grubun güçlerini birleştirdiği biliniyor. 1992'de "Kudüs Tugayları" ismiyle askeri kanadı kurulan İslami Cihad'ın merkezi Gazze olsa da Batı Şeria'da da güçlü bir varlığı olduğu biliniyor.
Örgütün kurucu lideri yazar ve doktor Fethi Şikaki, 1995'de İsrail dış istihbarat servisi Mossad tarafından Malta'da öldürüldü. Şikaki, Mısır'da bulunduğu süre içerisinde Müslüman Kardeşler Teşkilatı'nın kurucusu Hasan el Benna'nın ve Seyyid Kutup'un takipçilerinden biri oldu. Gazze doğumlu olan Şikaki, fikren 1979'da gerçekleşen İran İslam Devrimi'nden etkilendi. Batılı kaynaklara göre, İslami Cihad'ın finansmanını halihazırda İran sağlıyor. Aynı kaynaklara göre Suriye hükümeti ve Lübnan merkezli Şii Hizbullah örgütü de mali destek veriyor. İsrail kaynakları İslami Cihad Örgütü militanlarının İran Devrim Muhafızları Ordusu üyeleri tarafından eğitildiğini belirtiyor. Grubun 10 bin civarında eğitimli savaşçısının olduğu kaydediliyor.
İslami Cihad, özellikle 2000-2005 yılları arasında İsraillileri hedef alan çok sayıda intihar saldırısını üstlendi. Örgüt, 1989'da Tel Aviv-Kudüs seferi yapan bir otobüse saldırı düzenlemiş ve saldırıda 16 kişi hayatını kaybetmişti. İsrail ile müzakereyi reddeden İslami Cihad, Oslo Anlaşması'na şiddetle karşı çıkıyor. Zira örgüt, İsrail lehine olarak gördüğü anlaşmanın Filistinlilere ve haklarına zarar verdiğini düşüncesini savunuyor. Keza örgüt siyasi süreçleri reddederek hedeflerine askeri yollarla ulaşmaya odaklanıyor. İslami Cihad, Mayıs 2021'de İsrail'le yaşanan çatışmalarda Hamas'la koordineli bir şekilde faaliyet gösterdi. İsrail'in son iki yıldaki saldırılarında nispeten Hamas'tan bağımsız hareket etti. Hamas'ın 7 Ekim'de Gazze sınırına yakın Yahudi yerleşim birimine saldırısı İslami Cihad’ın desteği ve katılımıyla gerçekleştirildi. Grubun şu anki Genel Sekreterliği'ni 2018'den bu yana Ziyad en-Nahale yürütüyor. Geçtiğimiz günlerde Nahale, 30'dan fazla İsrailli rehinenin Gazze'de örgütün elinde olduğunu iddia eden bir açıklama yaptı. Nahale'nin Suriye ya da Lübnan'da yaşadığı öngörülüyor.
